Çok sayıda büyük teknoloji ve bilişim şirketi, Metaverse için kapsamlı çalışmalar ve büyük yatırımlar yapmaya devam ediyor. İnsanların dijital kimlikleri ile başka bir boyutta kimi zaman eğlenebilecekleri, kimi zaman alışverişlerini gerçekleştirecekleri ve daha birçok kullanım alanı bulunan dijital evrenler oluşturuluyor. Apple ve Meta gibi büyük şirketler ise, bu dijital entegrasyonu kullanıcılara en optimize şekilde sunabilmek için farklı donanımlar geliştirme yarışına devam ediyor. Metaverse ve sanal gerçeklik gözlükleri bu rekabetin en önemli teknolojik gelişmelerine sahne oluyor. Kullanıcılar, bu gelişmiş gözlükleri kullanarak diledikleri Metaverse evrenine giriş yapabiliyor. Gerçeklikten tamamen kopmadan bu sanal evrenler kullanıcılara Metaverse ve gözlükler aracılığı ile sunuluyor. Görsel ve işitsel uyarıcılar ile en iyi deneyim sağlanmaya çalışıyor. Sanal gerçeklik, Apple tarafından 2024 yılında piyasaya sunulacağı açıklanan 'Vision Pro' ve Meta tarafından geliştirilen Quest Pro bir kez daha ana akım medya dahil gündeme geldi. Aynı zamanda Meta Quest 3'de geçtiğimiz günlerde tanıtılan bir başka Metaverse gözlük.

Metaverse Gözlük Nedir ve Nasıl Çalışır?

Sanal gerçeklik gözlükleri, söz konusu Metaverse evrenlerine kullanıcıların hiçbir fiziksel çaba harcamadan dahil olabilmesini sağlayan ve yeni nesil teknolojiler ile donatılan cihazlardır. Kullanıcılar bu Metaverse gözlükler aracılığı ile girmiş oldukları sanal evrende yer alan diğer kullanıcılarla, nesnelerle ve mekânlarla etkileşime geçebilir. Metaverse evrenlerinde gözlüklerin sağladığı işitsel ve görsel algılayıcılar, kullanıcıyı evrene, evreni de kullanıcıya en iyi şekilde yansıtmak için tasarlanır. Metaverse, gözlüklerin yanı sıra daha iyi bir sanal deneyim için ek donanımlar gerektirebilir. Aynı zamanda bu gözlüklerin içerisinde belli bir depolama alanı da sağlar. Günümüzde Metaverse evreni oluşturmak ile ilgilenen birçok büyük şirket, kendi donanımlarını da geliştirmeye ve piyasaya sunmaya başladı.

Apple Vision Pro Nedir?

Apple, Metaverse ile ilgili çalışmalarını çok uzun zamandır sürdürüyor. Dev firma, son olarak ise kendi geliştirdiği ve bir süredir heyecanla beklenen karma gerçeklik gözlüğünü WWDC 23 etkinliğinde tanıttı. Karma gerçeklik (mixed reality) teknolojiyle geliştirilen Vision Pro ile AR/VR gözlüklerde yeni bir çağın başladığı yorumları da yapılıyor. Apple Vision Pro, gelişmiş göz takibi teknolojisi, hassas hareket takibi, geniş görüş alanı desteği ve uzamsal ses özellikleri gibi birçok heyecan verici özellik sunuyor. Apple Vision Pro, kullanıcılarına çok daha farklı bir Metaverse deneyimi vadediyor. Apple Vision Pro, Bluetooth donanımlar ile beraber, bir bilgisayar ya da TV gibi çalışabiliyor.

Yalnızca bir Metaverse gözlüğü olmayan Apple Vision Pro, kullanıcısının çevresindeki insanlarla da iletişime geçmesine imkân sunuyor. İş toplantıları ve benzer organizasyonlarda gözlük, sanal toplantıları çok daha iyi bir hale getiriyor. Görsellere her açıdan bakılabilmesini de sağlayan gözlük, sahip olduğu farklı kamera sistemleri ile eş zamanlı olarak kayıt alma özelliği de sunuyor. Kişiler dünyaca ünlü Black Mirror dizisinin bir bölümünde olduğu gibi, anılarını kayıt altına alabiliyor. Cihaz bu anlamda da sektörde fark yaratıyor.

Karma gerçeklik gözlüğünün en önemli detaylarından birisi, film deneyimlerine olan etkisi. Özellikle 3D filmlerde Apple Vision Pro, çok üst düzey bir etki bırakıyor. Aynı zamanda video oyunlarında da bu cihaz yeni bir dönemin başlayacağı anlamını taşıyor. Apple, aynı zamanda bu tanıtımla birlikte Disney ile gerçekleştireceği ortaklığı da duyurdu. Video oyunlarının yanında Marvel ile gerçekleştirilen iş birliği de kullanıcıların karma gerçeklik deneyimini geliştirmek adına önemli bir adım olarak görülüyor. Aynı zamanda gözlük oldukça rahat ve konforlu yapısı ile de dikkat çekiyor.

Mikro LED teknolojisi ise Apple Vision Pro’nun gelişmiş göz takip sistemi de bulunuyor. Böylece kullanıcılara en iyi kalitede görüntüler sunulması planlanıyor. Karma gerçeklik gözlüğünde M2 işlemcinin yanı sıra bir de R1 olarak isimlendirilen yeni bir işlemci bulunuyor. Gecikmeyi en aza indiren R1 işlemci ile oyunlar ve diğer uygulamalarda daha iyi bir performans vadediyor.

Apple Vision Pro, barındırdığı stereo hoparlörlerle yüksek ses kalitesini 3D şekilde kullanıcıya yansıtıyor.

'Şimdiye Kadar Geliştirilen En Teknolojik Cihaz'

Bilgisayar görevi görebilmesi adına farklı uygulama ve program destekleri de cihaz üzerinde bulunuyor. Apple Vision Pro, Microsoft Professional uygulamaları ile tam bir uyum içerisinde çalışabiliyor. Beraberinde Unity desteği cihazda bulunuyor. Apple, Vision Pro için iddialı bir şekilde şimdiye kadar geliştirilen en teknolojik cihaz olarak sunulduğunu belirtiyor. Gözlük üzerinde Optic ID teknolojisi de bulunuyor.

Gözlüğün gelecek yıldan itibaren satışa çıkacağı etkinlikte açıklandı. Apple Vision Pro için ilk fiyat ise 3.500 ABD doları olarak açıklandı.

Meta Quest Pro 2 Nedir?

Metaverse teknolojisine büyük yatırım yapan şirketlerden Meta ise geçtiğimiz yıl Meta Quest Pro’yu duyurmuştu.

Meta Quest Pro, Meta Connect 2022 ile kullanıcıların karşısına çıkmıştı. Apple Vision Pro’dan önce kullanıcıları etkileyen bu Metaverse gözlüğü, gelişmiş özellikleri ile öne çıkıyor.

Meta Quest Pro, “Pankek” olarak isimlendirilen lenslere sahip. Bu lensler sayesinde çok daha net ve keskin bir görüntü kullanıcılara sunuluyor. Lenslerin arkasında yer alan ekranlar ise 1800x1920 çözünürlük oranı ve 90 Hz yenileme hızına sahip bir yapıda bulunuyor. VR dünyasında çok daha net görüntü sağlamanın mümkün olduğu Meta Quest Pro ile kanıtlanmış oldu. Gözlüğün ön kısımlarında ise kamera sistemleri bulunuyor. Ayrıca alt kısımda ise 2 adet farklı kamera daha yer alıyor. Bu kameralar, kullanıcıların yüz hareketlerini algılıyor. Bu sayede Metaverse evreninde bulunan avatarlara bu hareketler yansıtılabiliyor. Metaverse gözlüğünün kutusunda bir adet “ışık engelleyici” bulunuyor. Bu cihaz gözlüğe takıldığı zaman dışarıdan gelen ışık tümüyle engelleniyor. Kullanıcılar bu ek özellik ile daha iyi odaklanabiliyor.

Meta Quest Pro, 12 GB RAM özelliğine sahip. Cihazın kullandığı işlemci ise Qualcomm’un geliştirmiş olduğu XR2 sanal gerçeklik işlemcisi. Ayrıca bu gözlük, daha önce çıkan Quest 2’den %40 daha ince ve daha hafif bir donanım. Gözlüğe takılabilecek bütün ek aksesuar ve donanımlar cihaz üzerinde 175 gram ek ağırlık yapıyor.

Meta Quest Pro’nun bir başka özelliği ise geliştirilmiş kontrolcüleridir. Bu kontrolcüler, Meta Quest Pro’dan bağımsız bir şekilde kullanılabiliyor. 360 derece hareket algılama kabiliyeti ve sensörleri sayesinde daha iyi bir deneyim sunuyor. Son olarak bu kontrolcülerin en alt kısmına takılabilen eklentiler ile kullanıcılar, 3 boyutlu tasarım ve yazı yazma gibi işlerini de halledebiliyor.

Quest 2’den bir başka önemli fark ise, yeni sürümün kontrolcülerinde pil yerine dahili bir batarya bulunmasıdır. Aynı zamanda bu kontrolcüler yapay zekâ desteği ile kullanıcının kol ve bacak hareketlerini okuyabiliyor.

Meta Quest 3 Nedir?

Meta Quest 3, Quest Pro benzeri bir tam renkli geçiş teknolojisi barındırıyor. Bu özellik kullanıcıların harici kameralar ile çevrelerinde yer alan fiziki alanın renklendirilmiş bir versiyonunu görmelerini sağlıyor. Cihaz, üzerinde barındırdığı özellikleri ile artırılmış gerçeklik etkenlerini dış dünya ile birleştiriyor. İşlemci olarak ise yeni nesil Qualcomm kullanılıyor. Böylece Quest 2'den neredeyse iki kat daha yüksek bir grafik performansını kullanıcılara vadediyor. Quest 3, %40 daha ince bir cihaz olarak öne çıkıyor.

Ergonomik tasarımı ve Touch Pro kontrol cihazları ile bir titreşimli geri bildirim sistemi gözlükte bulunuyor. Bu teknoloji ise TruTouch olarak isimlendiriliyor. Cihazın 128 GB depolama alanına sahip versiyonu için ise fiyatlandırma 500 ABD doları olarak sunuluyor.

Metaverse Gözlük Teknolojilerinde Bahsedilen VR/AR/MR Nedir? Farkları Nelerdir?

Metaverse gözlüklerini araştırırken birçok kullanıcı sıkça şu kavramlar ile karşılaşır; Sanal gerçeklik (VR), artırılmış gerçeklik (AR) ve karma gerçeklik (MR). Bunlar gelişen teknolojiler ile birlikte gerçekliğin sanal dünya ile bir araya gelmesini sağlayan farklı teknolojilerdir.

Sanal Gerçeklik (Virtual Reality - VR) Nedir?

Sanal gerçeklik, kullanıcıların tamamıyla sanal bir ortama geçiş yaptığı bir teknolojidir. Sanal gerçeklik, genel olarak kullanıcıların bir başlık, gözlük ya da kulaklık aracılığıyla sanal dünyalara erişimini içerir. Bu kullanıcı, gözlüklerde ya da başlıkta yer alan içerikler sayesinde sanal dünyaları deneyimleyebilir. Sanal gerçeklik esnasında kullanıcı, gerçek dünyadan tamamen izole bir şekilde etrafında yer alan sanal dünya ile etkileşime geçer.

Karma Gerçeklik (Mixed Reality - MR) Nedir?

Karma gerçeklik teknolojisi, gerçek ve sanal dünyaları birleştirir. Kullanıcı hem gerçek dünyadaki somut ortamla etkileşime geçebilir hem de sanal ortamda yer alan etkenleri gerçek dünyaya entegre bir şekilde görebilir. Karma gerçeklikte kullanıcılar, gerçek dünyadaki objeler ile etkileşime geçerken sanal nesneler ile de etkileşime de geçebilir. Örnek vermek gerekirse, kullanıcı gerçek bir masanın üzerine sanal bir kutu yerleştirebilir ya da gerçek bir duvara sanal bir Vincent van Gogh tablosu asabilir.

Artırılmış Gerçeklik (Augmented Reality - AR) Nedir?

Artırılmış gerçeklik, gerçek dünyayı sanal objeler ve içerikler ile donatabilen bir teknolojidir. Artırılmış gerçeklik teknolojisi çoğunlukla akıllı telefonlar, tabletler, AR gözlükleri kullanılarak uygulanır.