NFT Metadata Nedir? NFT Metadata Nerede Saklanır?

NFT Metadata, diğer veriler hakkında bilgileri içeren verileri ifade etmek için kullanılan kavramdır.

İrem Bıçakçı

NFT, blockchain ağı üzerinde alım satım işlemleri gerçekleştirilen benzersiz dijital varlıkları temsil eder. Bir NFT’nin değeri, resim, video, ses veya oyun varlığı gibi temsil ettiği şeye bağlıdır. Bir NFT’nin temsil ettiği şeyin belirlenmesi için ise metadata kullanılır.

Metadata, diğer veriler hakkında bilgi sağlayan verileri temsil eder. NFT söz konusu olduğunda ise varlığın adı, açıklaması ve yaratıcısının önemli olarak gördüğü her şey dahil olmak üzere NFT’nin temel özellikleri hakkında bilgi verir. Genellikle bir NFT metadata, bir NFT’ye değer veren resimleri ve diğer birincil dijital varlıklara olan bağlantıları da içerir.

NFT Pazar yerleri, alıcı ve satıcılara NFT’leri sunmak için metadata’lardan yararlandığından dolayı, bu metadata’ların pazar yerlerinin anlayabileceği bir şekilde olması gerekir.

NFT metadata için en yaygın olarak kullanılan format JavaScript Nesne Gösterimi (JSON)’dur. JSON, içerisinde bulunan verinin yapısına herhangi bir kısıtlama getirmez. JSON şeması, varlığın özelliklerinin adlarını ve her özellik için ne tür değerlerin kabul edilebilir olduğunu açıklar.

NFT Metadata Nerede Saklanır?

NFT, fiziksel ya da dijital olarak oluşturulmuş olan bir varlığın, blockchain teknolojisi aracılığıyla varlık üzerindeki hak sahipliğinin belgelenmesidir. Oluşturulan NFT’nin niteliğine bağlı olarak, ses, görüntü gibi formatlarda olabilir. Herhangi bir NFT’ye ait olan verinin tamamının blockchain ağı üzerinde saklanması oldukça maliyetli olabilir. Bu nedenle, yalnızca NFT’ye ait bilgiler blockchain üzerinde saklanır.

NFT metadata ve NFT’yi ifade eden görsel, ses gibi formatlar InterPlanetary File System (IPFS) adı verilen sistemde saklanır. IPFS, Peer to Peer dosya paylaşım sistemidir.

NFT metadata, URL formatına dönüştürülerek akıllı sözleşmeye aktarılır.

NFT Metadata Nasıl Çalışır?

Değiştirilemez token’ların çalışmasına izin veren temel bir bileşen, NFT metadata’dır. NFT’ler akıllı sözleşmelerin dışındaki verilere bağlantı sağlayarak ağın zincir dışı verilere başvurmasını sağlar. Genellikle NFT metadata’lar multimedya dosyalarını korumak ve saklamak için eşler arası bir sistem olan IPFS kullanır. IPFS, NFT’lerin zaman içindeki değişikliklere karşı dayanıklı olmasına yardımcı olur ve kullanıcıları merkezi sunuculara ve kırılgan URL kurallarına bağlı NFT’lerden korur.

IPFS sistemine kaydedilen ve bağımsız depolama sağlayıcıları arasında dağıtılan her dosya için içerik kimliği (CID) oluşturulur. Bu nedenle, diğer dosya sistemlerine benzer şekilde çalışmadığı için IPFS özel bir dosya sistemi türü olarak kabul edilir.

IPFS sistemi içerisinde depolanan metadata daha sonra akıllı sözleşmeye bir hash olarak döndürülür ve sözleşmeye sabitlenir. Ortaya çıkan URL, sözleşmenin deposuna kaydedilir ve ilgili token’ın kimliğine bağlanır. Aynı URL, net bir yapıya ve özelliklere sahip olan web üzerindeki bir JSON’a çözümlenir. Pazar yerleri ile entegre edildiğinde içeriği düzgün bir şekilde göstermek için ad, açıklama ve resim gibi belirli alanlara ihtiyaç duyar.

NFT Metadata Standartları Nelerdir?

NFT metadata standartları, NFT oluşturmak için kullanılan standartlardan yararlanır:

ERC-721
ERC-1155

ERC-721

ERC-721, NFT’lerin benimsenmesi için kullanılan ilk resmi standarttır. ERC-721, tüm token’ların takas edilemez olmasını ve benzersiz token kimliklerine sahip olmasını sağlar. ERC-721 ile oluşturulan token’lar, kendi türünden başka türde bulunan herhangi bir token ile takas edilemez.

ERC-1155

ERC-1155 standardı, aynı akıllı sözleşme üzerinden birden fazla token çıkarmayı desteklemek amacıyla ERC-721’i genişletir. Bu, NFT oyun kullanım alanlarının daha pratik olmasına yardımcı olan farklı token’ların daha verimli oluşturulmasına imkân sağlar. ERC-1155, ERC-20 ve ERC-721 standartlarının özelliklerini birleştir araya getirir. Başka bir ifadeyle ERC-1155, aynı akıllı sözleşme üzerinde farklı token türlerini destekler.

Tek bir akıllı sözleşme üzerinde fungible, semifungible ve NFT’lerin oluşturulmasına ve eş zamanlı olarak takas işlemlerinin gerçekleştirilmesine olanak sağlar.

Herhangi Bir NFT Metadata'yı Nasıl Görüntüleyebilirsiniz?

Bir NFT satın alındığında, satın alınan NFT’ye bir dizi özellikler atanır. Bu atanan özelliklerin bilgileri metadata’larda tutulur. Token’ın metadata’ları değiştirilemez bir şekilde blockchain’e kaydedilir. Bu kayıt, token’ın anlamı, sahibi ve işlemsel etkinlik geçmişi hakkında bilgileri içerisinde barındırır.

Herhangi bir NFT metadata görüntülemek, sahipliğini doğrulamak ve işlem geçmişini takip etmek, NFT görüntüleme ve doğrulama hizmetleri aracılığıyla mümkün hale gelir. Bu hizmetler aracılığıyla token kimliği ve sözleşme adresi, bir pazar yeri veri tabanı kullanılarak içeriğin asıl sahibine bağlanabilir ve doğrulanabilir.

Buna ek olarak, herhangi bir NFT’nin metadata’larına akıllı sözleşmeler aracılığıyla görüntülenebilir. Nft’nin akıllı sözleşmesine erişim sağlanması gereklidir. Metadata'lar, sözleşmenin ayrıntılar bölümü altında inceleme ve doğrulama için erişebilir olmalıdır.

Bir NFT görüntülemek için, NFT’nin Uniform Resource Identifier’ı, NFT’nin görselinin konumunu içerir. JSON metadata çıktısında doğrudan NFT görseline bağlantı sağlayan bir image değeri olmalıdır. Seçilen görsele geçiş yapıldıktan sonra üzerinde sağ tıklanıldığında indirme işlemi tamamlanır.